We leven in een tijd waarin we binnen enkele seconden op de hoogte kunnen zijn van wat er aan de andere kan van de wereld zich afspeelt. Dankzij onze mobiele apparaten kunnen we 24 uur per dag in verbinding staan met de sociale buitenwereld. Wat we daarbij vaak vergeten is hoeveel invloed deze digitale prikkels hebben op onze mentale gezondheid en uiteindelijk op de volledige leefstijl. Maar hoe vind je in dit digitale tijdperk, waarin je geacht wordt om altijd online te zijn, de juiste balans in telefoongebruik zonder dat het ten koste gaat van je gezondheid?
De kracht van sociale media.
Het gebruik van beeldschermen, bijvoorbeeld van mobiele telefoons, tablets en laptops, is de afgelopen jaren enorm toegenomen. Zeker tijdens de corona pandemie zijn we nog meer naar beeldschermen gaan kijken. Tegelijker tijd zijn onze sociale contacten in ‘de echte wereld’ afgenomen en hebben we dit opgelost door digitaal met elkaar in contact te komen. Het gevolg daarvan is een drastische verhoging van het aantal uren schermtijd.
De meeste uren schermtijd gaan op aan sociale media. En dat is precies wat de grote social media bedrijven willen. Hun doel is om jou zo lang mogelijk online te houden, het algoritme achter is zo ingesteld dat elke foto of video jouw aandacht moet vasthouden. En hoe langer jij online bent, hoe meer geld er verdiend kan worden.
En niet alleen de social media als Instagram, Facebook, Twitter en LinkedIn willen jouw aandacht. Ook alle mensen waar je contact mee hebt, bijvoorbeeld over WhatsApp, verwachten snel een reactie. En deze druk wordt vergroot door de rode bolletjes op je telefoon, die aangeven hoeveel ongeopende berichten je nog hebt.
Het effect op je hersenen
Social media kan veel plezier brengen, denk maar eens aan de honden en kattenfilmpjes waar je uren naar kunt kijken en ook kan online contact met vrienden of familie bijdragen aan een gelukkig moment.
Ondanks dat het bijdraagt aan een plezier of gelukkig moment, werkt het zeer verslavend. Denk nog maar eens goed aan die rode bolletjes, de ongeopende berichten, nieuwe reacties of nieuwe likes trekken ontzettend veel aandacht en geven tegelijker tijd een gevoel van voldoening. Uit onderzoek is gebleken dat deze signalen zelfs zorgen dat het gelukshormoon in ons bloed wordt afgegeven.
Het gevolg hier van is dat we meer en meer een verslaving ontwikkelen voor onze onze telefoon en de voldoening die nieuwe berichten, likes of reacties geven. Het is zelfs zo erg dat we in ochtend als eerst de telefoon pakken om te kijken of er nog nieuwe berichten zijn en in de avond als laatst de telefoon wegleggen als er écht geen nieuwe berichten meer binnen komen en we alle social media updates hebben bekeken.
En de invloed die deze gewoonte heeft op je gezondheid is funest! Onze hersenen functioneren namelijk op bepaalde hersengolven. Wanneer je in de ochtend wakker wordt dan zijn je hersen in een creatieve ‘state-of-mind’, waarmee je de dag energiek en met ambitie kunt aanvliegen.
Op het moment dat jij in de ochtend als aller eerste handeling je telefoon pakt, om bijvoorbeeld te kijken naar je laatste berichten of om de laatste Facebook updates te checken, dan verpest je de creatieve staat van zijn en kom je in een reactieve staat van zijn. En juist dit laatste zorgt er voor dat je minder energiek aan de dag kunt beginnen en daardoor sneller wordt beïnvloed door negatieve zaken van buiten af.
Een killer voor je mentale gezondheid
Door de vermindering van je energie kan je moeilijk omgaan met negatieve zaken die op je pad komen en zul je sneller uitgeput raken, je zult minder productief zijn en je zult sneller negatieve emoties ervaren.
Wanneer dit gebeurt kom je langzaam in een negatieve spiraal. Je krijgt meer zin in ongezond eten, je verliest motivatie om te sporten, je gaat later naar bed en je zoekt nog meer afleiding in je telefoon waardoor je gezondheid uiteindelijk achteruit blijft gaan.
Het lijkt alsof dit komt door dat je slechter gaat eten en minder gaat sporten, maar dat heeft dan een hele andere oorzaak. En op deze manier speelt jouw telefoongebruik een hele grote negatieve rol op zowel je mentale als fysieke gezondheid.
Een gezonder telefoongebruik voor een gezondere leven
Wanneer je bewust aan de slag wilt met je gezondheid, bijvoorbeeld als je wilt afvallen dan is het belangrijk om er bewust van te zijn dat je aan alle knoppen van je leefstijl zult moeten draaien. Het is zeer onwaarschijnlijk dat slechts één leefstijlfactor de reden is voor een ongezond leefstijl.
Jouw telefoongebruik is een van die knoppen waar je aan kunt draaien. Mocht je je eigen gewoontes herkennen in dit verhaal en wil je gezonder gaan leven dan is het een goed idee om ook eens jouw eigen telefoongebruik onder de loep te nemen en wellicht aan te passen.
Je kunt je gewoontes in drie stappen aanpassen om een gezonde leefstijl te stimuleren.
- Bepaal voor jezelf een rooster van telefoongebruik en koppel dit aan je bereikbaarheid. Denk hierbij aan een bereikbaarheid van 09:00 tot 21:00 uur waarbij je alleen tussen deze tijden gebruik maakt van je telefoon. In de ochtend pak je niet je telefoon tót 09:00 uur en na 21:00 uur leg je je telefoon buiten je slaapkamer aan de oplader. Tenzij uiterste noodzaak houd je je aan dit rooster.
- Stel een limiet in voor het social media gebruik. Bijvoorbeeld een tijdslimiet van 60 minuten voor Instagram, Facebook, LinkedIn, TikTok, etc.
- Als laatste optie, als je echt het roer om wilt gooien, kun je alle sociale media verwijderen. Want wat mis je nou echt?
Je telefoongebruik lijkt een kleine factor voor een gezond leven, maar de invloed die het heeft op jouw leefstijl wordt zwaar onderschat. Verandering is niet altijd makkelijk, maar als je het écht wilt dan gaat het je lukken.
De beste tip die ik je mee wil geven: ga voor 09:00 uur sporten of wandelen en laat je telefoon thuis, zo heb je twee vliegen in één klap!
