Als je vaker mijn blogs, stukjes of artikelen leest dan heb je al eens iets over koolhydraten kunnen lezen. De vetten zijn zelfs twee keer aanbod geweest, maar eiwitten zijn nog niet beschreven. Daarom in de blog van vandaag de in’s en out’s over eiwitten.
Eiwitten zijn naast koolhydraten, vetten én alcohol ook een macronutriënt maar is van allen het minst geschikt om energie te leveren. Dit proces, het omzetten van eiwitten naar glucose, is een lastig proces wat helemaal niet efficiënt is voor het lichaam. Maar eiwitten zijn wel essentieel voor eigenlijk elk proces in het lichaam.
We kennen verschillende soorten eiwitten. Een eiwit is een soort kralenketting dat is opgebouwd uit allerlei verschillende aminozuren. Sommig aminozuren kan het lichaam zelf aanmaken, anderen moeten we perse uit onze voeding halen. Deze laatste groep worden de essentiële aminozuren genoemd, wanneer we deze niet voldoende uit onze voeding krijgen dan kunnen bepaalde processen in het lichaam niet of slechter verlopen.
Er zijn 22 verschillende aminozuren die in allerlei varianten gebonden kunnen worden tot volwaardig en functionerend eiwit. Deze eiwitten hebben alleen eigen functie of dragen bij aan processen in het lichaam. De belangrijkste functies zal ik hieronder toelichten.
- Bouwstof van lichaamscellen
Eiwit kennen de meeste mensen als een bouwstof. Wanneer we zwaar getraind hebben is het goed om eiwitten te nuttigen die de opbouw van spieren bevorderen. Niet alleen voor de spieren zijn eiwitten belangrijk, eiwitten zijn bestandsdeel van elke cel in ons lichaam, dus ook wanneer je botbreuk, snee of andere verwondingen hebt zijn eiwitten nodig om dit te herstellen.
- Bestandsdeel voor hormonen
Naast bouwstoffen voor lichaam, zijn eiwitten ook een groot onderdeel van alle hormonen in ons lichaam. Daardoor dragen ze nog eens extra bij aan alle hormoon gestuurde processen in het lichaam. Omdat de hormoonhuishouding essentieel is voor een goede gezondheid spelen eiwitten op meerdere niveau’s belangrijke rollen als het gaat om de gezondheid van het lichaam.
- Enzymen
Naast de hormonen en lichaamscellen zijn eiwitten het grootste onderdeel van enzymen. Sommige enzymen bestaan uit eiwitten die gebonden zijn aan vitamines, maar ook losse eiwitten of eiwitten met een andere binding kunnen enzymen vormen. Enzymen zijn stofjes die er voor zorgen dat bepaalde processen kunnen verlopen. Deze processen hebben invloed op o.a. de vertering en de stofwisseling.
- Zuurstof
Een ander belangrijke functie van eiwitten is het binden en transporteren van zuurstof in ons bloed. Dat gebeurt door de stof hemoglobine, een zuurstofbindend eiwitten in het bloed. Zonder dit eiwit zouden we geen zuurstof op kunnen nemen uit de longen en kan het niet via het bloed op elke plek in het lichaam komen.
5. Antistoffen
De laatste belangrijke functie van eiwitten die ik ga noemen is het afweerproces. Eiwitten spelen een essentiële rol als het gaat om onze weerstand en het afweersysteem. Antistoffen zijn stoffen die ziekteverwekkers tegengaan zodra ze gesignaleerd worden in het lichaam. Deze antistoffen zijn ook weer deels eiwitten, in dit geval eiwitten met een functie om zich te binden aan de ziekte verwekker om deze vervolgens teniet te doen.
Advies
Nu je iets meer weet over eiwitten is het ook belangrijk om te weten hoeveel je moet eten. Eiwitten is een voedingsstof die we in hoeveelheid het minste nodig hebben, maar zoals je hebt kunnen lezen heeft wel ontzettend belangrijke functies in het lichaam. Daarom is het belangrijk om de juiste hoeveelheden te nuttigen die bijdragen aan onze gezondheid.
Het advies is dat 15% van je voeding uit eiwitten moet bestaan, wanneer dit het geval is weet je bijna zeker dat je voldoende binnen krijgt. Mijn advies is om dit te verhogen naar 20%. Vaak zijn er veel lichamelijke processen die wat extra ondersteuning kunnen gebruiken. Daarbij is mijn advies om de extra 5% te halen uit voedingsmiddelen die je normaal niet zo snel nuttigt. Denk hierbij aan ongezouten noten, vis, peulvruchten, etc. Op deze manier krijg je een gevarieerdere inname aan eiwitten wat ten goede komt van jouw gezondheid.
Als sporter zou ik mij ook aan deze richtlijnen houden, van 20%. Heb je een zware trainings- of wedstrijddag dan zal ik de totale voedingsinname vergroten, waardoor de hoeveelheid eiwitten ook omhoog gaat, maar het percentage gelijk blijft.
