Op 1 januari starten veel mensen met hun nieuwe gezonde patronen en gewoonte. Enkele weken later zijn die al lang weer vergeten en zijn we terug bij af. Na de zomer vindt een zelfde soort gebeurtenis plaats. We hebben een zomer lang genoten en geen rekening gehouden met ons gewicht, lichaamsbeweging of structuur. “In September ga ik weer beginnen met gezonde gewoontes, goed eten, voldoende bewegen en op tijd slapen.” Voor hoeveel mensen is dit een bekend patroon?
Het is alles of niks wat we doen, twee weken gaan we elke dag sporten om vervolgens de motivatie volledig kwijt te zijn. Twee weken stoppen we met alcohol, soms een maand, maar daarna slaan toch vaak weer door. Als je deze patroon weet te doorbreken durf ik te zeggen dat je je gezonder voelt dan ooit te voren.
De grote vraag is, hoe door breek je dit patroon? Dat is makkelijker dan we vaak denken en dat komt om dat we bijna allemaal zijn ingesteld op het alles of niks doen. Daarom 3 belangrijke stappen om te zetten naar een langdurige gezonde gewoontes.
Stap 1. Bepaal voor je zelf wat je wilt bereiken.
Een duidelijk doel is het aller belangrijkste om resultaat te behalen, dit geldt niet alleen voor zakelijke prestaties of sportprestaties, dit geldt ook voor jou gezondheid. Wat wil je verbeteren aan je gezondheid én vooral waarom wil je dit verbeteren. En bedenk dan ook eens wat er gebeurt of hoe je je voelt als je dit niet doet.
5 kilometer hardlopen in 25 minuten kan een doel zijn, maar wat draagt dit bij aan jouw gezondheid, probeer heel concreet een doel te beschrijven. Dit kan bijvoorbeeld met een gewicht. “In de maand mei wil ik 1 kilogram zijn afgevallen.” Daarbij is het essentieel om te formuleren waarom je dit wilt bereiken, het kan bijvoorbeeld zijn dat je er meer zelfvertrouwen van krijgt of dat het op dit moment heel belangrijk is zodat je geen extra medicijnen nodig hebt voor je gezondheid.
Onthoudt ook hoe je je voelt als het niet lukt. Een doel uit noodzaak of ontzettend groot verlangen werken het best. Om je een voorbeeld te geven, mijn doelen op het gebied van gezondheid zijn een Iron Man voltooien voor mijn 35e én een gezonde oude man worden. Waarom, omdat ik een Iron Man zie als de ultieme sportprestatie ik het dat écht ontzettend graag achter mijn naam heb willen staan. Een gezonde oude manier worden is een minder concreet doel en ook moeilijk te meten, maar voor mij voelt het als een noodzaak om op oudere leeftijd nog zo vitaal en energiek mogelijk te zijn om te blijven doen wat ik leuk vind zonder medicatie of zware medische behandelingen.

Elke prestatie ontstaat met een concreet doel en doorzettingsvermogen
Stap 2. Waar sta je nu?
Het is leuk om te bepalen wat je doel is, of wat jouw stip aan de horizon is. Maar minstens zo belangrijk is om te kijken waar je op dit moment staat in je proces. Ik zie het letterlijk als een trap. Het doel is bovenaan de laatste trede, hoe lang deze trap is ligt aan het punt waar je nu staat. Maar om te bepalen wat je nog allemaal moet doen om dit doel te behalen is wel essentieel om te weten op welke trede je nu staat.
Laten we het voorbeeld van gewicht. Je hebt last van gewrichtsklachten en om verdere klachten te voorkomen moet je 10 kilo afvallen in een half jaar. Dit is een doel uit noodzaak. Maar om de eerste stappen te kunnen zetten moet je weten waar je nu staat, op dit moment weeg je 100kg. Toch is alleen het gewicht niet voldoende om te bepalen waar je staat, heb je bijvoorbeeld genoeg kennis om te weten wat je moet doen verantwoord af te moeten vallen. Weet je hoeveel je moet eten of hoeveel je moet bewegen om dit doel te kunnen bereiken?
Het is dus ontzettend belangrijk om je huidige situatie goed te omschrijven, op dit manier kun je de juiste stappen (tredes op de trap) zetten om je doel te behalen.
Als ik voor mijn 35e een Iron Man wil doen (grofweg, 4km zwemmen, 180km fietsen en 42km hardlopen) moet ik nog veel trainen. Op dit moment heb ik nauwelijks ervaring in het zwemmen en hardlopen. Als ik deze situatie goed omschrijf kan ik ook bepalen wat en wie ik nodig heb om mijn doel te behalen.
Stap 3. Het zetten van stapjes.
De laatste lijkt een open deur maar blijkt toch een hele moeilijke. Nu komt écht het alles of niks principe weer om de hoek kijken. Het blijven zetten van stappen is eigenlijk het tegenovergestelde van alles of niks. Het is niet dat je alles in een keer hebt gedaan, maar het is ook niet dat je niks doe. Je bent continu bezig om je doel te behalen én doe je eens een week niks, dan moet dit in het teken staan om daarna weer verder te kunnen.
Soms is het moeilijk te zijn of je daadwerkelijk stappen zet, het voelt namelijk als stilstaan. De kunst is dan om alles wat je doet, hoe klein ook, te zien als stap naar je doel. Wat daarbij helpt is om terug te gaan naar die trap en kleine tredes te beschrijven tussen je huidige punt en je doel. Het is als het ware je stappenplan die je inzet om het grotere doel te bereiken. Het voordeel daarvan is dat je elke trede als een tussentijds doel kunt gaan bekijken.
Het voorbeeld van de 10 kilo afvallen zou je heel goed kunnen verdelen in stappen van 500 gram gewichtsverlies per twee weken. Maar wat je ook kunt doen is het beschrijven van ‘hoe je die 500 gram per week’ realiseert. De eerste stap kan bijvoorbeeld zijn om advies in te winnen of op zoek te gaan naar iemand die jou kan houden aan je stappen plan. Misschien is het aankopen van nieuwe sportkleding wel een stap in de richting van jouw doel. Deze stappen, hoe klein ook, kunnen allemaal bijdragen aan het bereiken van je uiteindelijke doel.
Zo ben ik begonnen met hardlopen, kilometer voor kilometer. Op dit moment kan ik nog maar 4 kilometer achter elkaar lopen. Een belangrijke stap in de richting van mijn doel kan zijn dat ik professionele begeleiding ga in schakelen, want alleen is het altijd veel moeilijker dan samen.
Nu is mijn vraag aan jou: wat is het doel voor jouw gezondheid?
Gebruik deze drie stappen en dan kun je alles waarmaken, wat je ook maar als doel hebt gesteld. Zorg er voor dat je het patroon van alles of niks doorbreekt en zet elke dag een klein stapje, hoe klein ook.
Wil je het écht? Zoek iemand die jou houdt aan je plannen, iemand die je begeleidt naar je doel. Misschien is het je partner, je beste vriend of misschien kan ik je verder helpen. Deze zomer help ik je om het ‘alles of niks’ patroon te doorbreken. Niet voor de zomer er alles aan doen en ook niet na de zomer de draad weer oppakken, maar tijdens ze zomer al kleine stappen zetten om vol energie de dagen door te komen en je doelen te bereiken. Kijk er eens naar, ik help je graag verder.